در رمان تابستانی با دشمن، راوی و شخصیت اصلی داستان زنی است به نام لمیس که اکنون حدود چهل سال دارد. او وقایع زندگیاش را از زمانی که بچه بوده و در الرقه زندگی میکرده تا مهاجرت به آلمان و زندگی در شهر کلن روایت میکند. رمان، رمانی واقعگراست و همین واقعگرا بودن از مهمترین مشخصههای اثر است. چراکه نویسنده به کمک نگاه رئالیستی خود توانسته است به لایههای عمیق و ناپیدایی از زندگی دست یابد و آن را برای مخاطب به تصویر بکشد. درونمایههایی همچون عشق، خیانت، جنگ و مهاجرت حوادث داستان را به همدیگر پیوند میدهد.
شهلا العجیلی (متولد 1976) نویسندۀ سوریهای ـ اردنی، دارای درجۀ دکتری در رشتۀ ادبیات معاصر عربی و پژوهشهای فرهنگی و استاد دانشگاه است. وی علاوه بر آثار انتقادی، در نگارش داستان کوتاه و رمان نیز بسیار کوشاست که شماری از آنها نامزد و برندۀ جایزۀ بوکر عربی شده است.
رمان تابستانی با دشمن (ترجمه فارسی از مریم اکبری) به قلم شهلا العجیلی، نویسنده برجسته سوریهای، داستانی پرکشش و تأثیرگذار از پیچیدگیهای زندگی انسانی، مهاجرت و جستجوی هویت در دوران پرآشوب جهان عرب است. این رمان که با قلمی واقعگرایانه نگاشته شده، تصویری هنرمندانه از تجربههای تلخ و شیرین انسانها در برابر تحولات تاریخی و اجتماعی را به نمایش میگذارد.
موضوع و درونمایه: قهرمان و راوی داستان، زنی به نام لمیس است که پس از مهاجرت به آلمان، در خاطرات زندگی گذشته خود در الرّقه سوریه غوطهور میشود. داستان با تکیه بر واقعگرایی، جزئیات زندگی شخصیتها را با دقت توصیف میکند و مخاطب را به لایههای ناپیدای احساسات بشری میکشاند. روایتها بهطور موازی از گذشته و حال شکل میگیرند و داستان را از مهاجرت، عشق، جنگ، رنج و هویت بهطور درخشان روایت میکنند
شخصیتپردازی: نویسنده به زیبایی، چند نسل از یک خانواده را که دیدگاههای متفاوتی نسبت به زندگی دارند، به تصویر میکشد. شهلا العجیلی از شخصیتهای مختلف اجتماعی با زبان، رفتار و اعتقادات متفاوت برای بیان شکافهای فرهنگی، تاریخی و اجتماعی در جهان عرب بهره میبرد
.
سبک نوشتاری: زبان این رمان، ساده و در عینحال شاعرانه است. توصیفات دقیق و ریزبینانه، بهویژه از محیط و احساسات، رمان را به اثری جذاب و درخشان تبدیل کرده است. زبان داستان از ساختارهای پیچیده و لفاظیهای غیرضروری دور است و همواره در خدمت روح واقعی زندگی قرار دارد
افتخارات: این اثر در سال ۲۰۱۹ در فهرست نهایی جایزه ادبی بوکر عربی قرار گرفت و به دلیل پرداخت متفاوت به موضوعاتی همچون مهاجرت، هویت و فرهنگ، مورد توجه ویژه منتقدان قرار گرفته است
مخاطب این کتاب: علاقهمندان به ادبیات داستانی معاصر، موضوعات انسانی مانند مهاجرت و جنگ، و کسانی که به دنبال کشف فرهنگ و تاریخ دنیای عرب هستند، از این کتاب بهرهمند خواهند شد.
جمعبندی: تابستانی با دشمن اثری تأملبرانگیز است که انسان را در بستر تاریخ و فرهنگهای متضاد قرار میدهد و با قدرت روایتگری خود، دیوارهای فرهنگی را در هم میشکند و به درکی عمیقتر از روح مشترک انسانها میرساند. این کتاب دعوتی برای همدلی با تمام انسانها فارغ از مرزها و زبانهاست.